Birbirinden ayrılan ekonomiler
Dr. Bala’ya göre “Orta Doğu’da yayılan sosyal ve politik reformların, doğal afetlerin ve Asya’daki gıda enflasyonun, Kuzey Amerika’da artan benzin fiyatları ve Güney Avrupa’daki yorucu tasarruf önlemlerinin katı gerçeğine damgasını vurduğu bir yıla güçlü bir başlangıç yaptı.“ Son 18 ayda, bölge ve ülkelerin global ekonomik durgunluktan nasıl çıktıkları konusunda belirgin bir fark gördük. Bu trend ilk çeyrekte daha iyi ya da kötüsü için daha fazla telaffuz edilir oldu.”
En iyimser ilk 10 ülkeden 7’si Asya Pasifik’ten. Bunun yanı sıra en kötümser 10 ülkeden 9’u Avrupa bölgesinde. Hindistan 131 endeks puanı ile ilk çeyrekte en iyimser ülke olmaya devam etti. Hindistan’ı 118 puanla Suudi Arabistan ve 116 puanla Endonezya izledi.
Asya’daki güven, tüketicilere yeniden harcama gücü veren, sürekli yüksek istihdam ile artış kaydetti. Asya Pasifik’teki online tüketicilerin yüzde 66’sının, geçen seneden bu yana yüzde 11 puan artışı ile, gelecek yıla ait iş beklentilerini iyi/mükemmel olarak tanımladıkları gözlendi. Araştırma, Asya Pasifik tüketicilerinin yaklaşık yarısının gelecek altı ay içerisinde tatil (yüzde 48) harcaması yapacaklarını, bunun yanı sıra giysi (yüzde 44), eğlence (yüzde 41) ve yeni teknolojiye (yüzde 38) de bütçe ayıracaklarını gösteriyor.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin’de, güven 8 puan artarak 108 endeks puanına yükseldi. Nielsen Çin Genel Müdürü Karthik Rao bu yükselişi şöyle yorumluyor: “İyi haber şudur ki, özellikle kırsal kesimlerde, gelir enflasyondan daha hızlı yükselmektedir ve yaşam standartları iyileşmeye devam ediyor. Sonuç olarak, ihtiyari kategorilerde dahi pazar alanı talebinde güçlü bir büyüme görmeye devam ederiz.”
Orta Doğu/ Kuzey Afrika’da Mısırlıların yeni bir ulus sevinci 29 puan artışla 102 rakamına yükseldi. 29 puan ilk çeyrekte izlenen tüm pazarlardaki en yüksek güven artışı. Sivil ve politik özgürlük kazanma sevinci ve ilk gerçek özgür oylama tecrübesi tüketici güvenini yükselten hızlı ekonomik büyümenin beklenen potansiyeli ile birleşti” diyor Nielsen Mısır Genel Müdürü Khaled El Tohami. Mısır’da yeni kurulan güven, komşu Suudi Arabistan (+11) ve Birleşik Arap Emirlikleri (+12) ülkelerine de yayıldı. Bu ülkelerin her ikisi de geçen çeyreğe kıyasla çift-rakamlı artışın keyfine vardılar.
Avrupa’daki tüketici güven seviyelerinde 28 ülkeden 18’i düşüş göstermeye devam etti. Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, İspanya ve Ukrayna’nın arasında olduğu 11 ülkede rekor düşüş olduğu görüldü. Bu duruma karşın, Avrupa’nın en geniş ekonomisi olan Almanya, azalan işsizlik oranları ve olumlu yöndeki iş olanakları ile desteklenen güven endeksini, bir yılda 18 puan artırarak en yüksek seviyesi olan 92 puanına ulaştı. İsviçre 110 endeks puanı ile Avrupa’nın en iyimser ülkesi oldu. (Önceki çeyreğe göre sabit kalarak). Avusturya ise en yüksek tüketici güven endeks puanını aldı (97).
Artan yiyecek / benzin fiyatları olumsuz şekilde etkiliyor
Online tüketicilerin bir numaralı kaygısı olan ekonomi yerini, yüzde 13’lük seviyesi ile tüketicileri şu anda en çok endişelendiren konu olan yiyecek fiyatlarına bıraktı. En büyük kaygı olarak ikinci sıraya gerileyen ekonomi, ilk çeyrekte 7 puandan yüzde 11 seviyesine yükseldi. Benzin fiyatlarının da tüketiciler için belirgin bir endişe kaynağı olduğu tespit edildi; yüzde 6’lık seviyeden yüzde 8’lik seviyeye artış gösterdi.
Dr. Bala’ya göre “Artan benzin ve yiyecek fiyatları tüketicilerden resmi bir giriş vergisi alıyor; daha fazla hane halkı sınırlı gelirinin büyük bir bölümünü bu gereksinimlerini karşılamaya harcıyor. Nakit azaldıkça, tüketiciler gerekli olmayan kalem ve aktivitelere de daha az para harcıyorlar.” Araştırmada yer alan tüketicilerin yarıdan fazlası yeni elbiselere, ev dışı aktivitelere ve gaz/elektriğe daha az para harcayacaklarını belirtiyor. Tüketicilerin yüzde 47’den fazlası daha ucuz market markalarını kullanmaya başlamayı planlarken, yüzde 44’ü dışarıdan alınan yemeklere ayrılan bütçeyi kısıyorlar.
Son 6 ay içindeki en büyük endişe kaynağı
Türk tüketicisinin gelecek 6 ay içerisinde en büyük endişeleri incelendiğinde, en fazla endişe kaynağı olan konuların yüzde 12’lik seviye ile iş güvenliği ve borç olduğu görülüyor. Bu iki unsurun global tüketicilere oranla (yüzde 8-yüzde 6) Türk tüketicileri nezdinde daha öne çıktığı görülüyor. Bunlara karşılık Türk tüketicisinin global tüketiciye oranla ekonomi, sağlık, artan yiyecek ve benzin fiyatları konusunda çok daha az endişeli oldukları tespit edildi.
Global online tüketicilerin yüzde 47’si ülkelerindeki iş olanaklarına olumlu bakarken, Türk tüketicilerinin yüzde 35 seviyesinde kaldığı görülüyor. Tüketici güven endeksine paralel olarak, erkeklerin neredeyse yarısı (yüzde 48) ülkedeki iş olanaklarına olumlu bakarken, kadınların sadece yüzde 22’si olumlu düşünüyor. Farklı yaş gruplarındaki eğilimler incelendiğinde, 45 yaş üstündeki tüketicilerin, daha genç gruba göre, iş olanakları konusunda daha olumsuz düşünceleri olduğu görülüyor.
Gerekli harcamalardan arta kalan nakit paranın harcanılması düşünülen alanlara bakıldığında önemli bir gelişme olduğu görülüyor. Online Türk tüketicisi önceki dönemlerde arta kalan parayı borç ödemek için kullanırken, bu çeyrek itibarıyla en çok yatırım yapmaya harcayacaklarını belirttiler. Önceki dönem borç ödeyeceklerini belirtenlerin oranı 12 puan gerileme göstererek yüzde 32 seviyesine düştü. 2011 ilk çeyrekte ilk sıraya yerleşen yatırım yapma oranı 10 puan farkla yüzde 34 seviyesine yükseldi.
Gerekli harcamalardan arta kalan nakit parayı harcanılması düşünülen alanlar
Geçen sene bu zamanlara göre ev harcamalarında azaltılan giderlerin hangi kalemlerde olduğu incelendiğinde, Türk tüketicisinin global tüketici eğilimlerine kıyasla ev dışı eğlence, telefon giderleri, yıllık tatil ve teknolojik ürünlerin yenilenmesi konusunda daha fazla fedakarlık yaptıkları tespit edilmiştir. Türkiye genelinde giderde en fazla kısıtlama yapılan kalemler olan, yüzde 65 seviyesiyle ev dışı eğlence ve kıyafetlere yapılan harcamanın (yüzde 64) kadınlar tarafından daha fazla belirtildiği görüldü.