Türkiye süt üretiminde dünyanın en büyük 15'inci ülkesi olurken, tüketimde arka sıralarda yer alıyor.
Türkiye, dünyanın en büyük 15. süt üreticisi ülke konumunda olmasına rağmen, kişi başı içme sütü tüketiminde arka sıralarda yer alıyor. İçme sütü tüketiminde dünya ortalaması yıllık kişi başı 103 kilogram iken, Türkiye’de yıllık kişi başı 26,2 kilogram içme sütü tüketiliyor.
Bir yaşam mucizesi diye nitelenebilecek kadar büyük besin değerine sahip olan sütün, insan yaşamındaki yeri insanlık tarihi kadar eskidir. Süt binlerce yıldır olduğu gibi insan vücudunun en ihtiyaç duyduğu içecek olmayı sürdürüyor. İnsanoğlu, 5000 yıldan beri süt içiyor.
Yüzyıllardır sağlığa yararlı bir içecek olduğu söylenen sütün yararları uzmanlarca defalarca kanıtlandı. Uzmanlar, sütün içerdiği tüm kalsiyum ve vitaminlerle birçok hastalığı önlediğini, hatta tedavi ettiğini, bu yüzden de sağlık açısından bol miktarda süt tüketilmesi gerektiğini belirtiyorlar.
Mucizevi içecek sütün üretimi konusunda Türkiye, dünyada önde gelen ülkeler arasında yer alıyor.
Ulusal Süt Konseyi’nin 2011 Süt Raporu’na göre, Türkiye dünyanın en büyük 15. süt üreten ülkesi konumunda. Buna karşılık yıllık kişi başı içme sütü tüketiminde arka sıralarda kalıyor.
Birleşmiş Milletler’in tahminlerine göre, içme sütü tüketiminde dünya yıllık kişi başı tüketim ortalaması 103 kilogram, Avustralya’da 107, Kanada’da 92, AB’de 89,3, ABD’de 82,6, İran’da 82,4, Arjantin’de 43,9 kilogram iken, Türkiye’de yıllık kişi başı sadece 26,2 kilogram süt tüketiliyor.
Rapora göre, dünyada yıllık yaklaşık 703 milyon ton süt üretiliyor. toplam süt üretiminin yüzde 84’ünü inek sütü oluşturuyor. Toplam süt üretiminin yüzde 2,2’si keçi sütünden elde edilirken, keçi sütünün yüzde 59’luk kısmı
Asya’da üretiliyor. Koyun sütü ise toplam süt üretiminin yüzde 1,3’ünü oluşturuyor. Koyun sütünün yüzde 46’sı Asya’da, yüzde 34’ü de Avrupa’da üretiliyor.
AB’nin yıllık süt üretimi ise yaklaşık 135 milyon ton. AB’de üretilen sütün yüzde 3,4’ü süt tozu, yüzde 34,8’i peynir, yüzde 12,6’sı içme sütü, yüzde 12,1’i krema, yüzde 23,7’si tereyağı olarak, yüzde 13,5’i de diğer şekillerde tüketiliyor.
5 YILDA İHRACAT YÜZDE 90 ARTTI
Türkiye’nin 2010 yılındaki süt üretimi ise bir önceki yıla oranla yüzde 4 artarak 13 milyon ton oldu. Türkiye’nin süt üretiminin yüzde 92,36’sını inek sütü, yüzde 5,85’ini koyun, yüzde 1,53’ünü keçi, yüzde 0,26’sını da manda sütü oluşturuyor. Türkiye’de 2010 yılında kayıt altına alınan sütün 1,09 milyon tonu içme sütü, 473 bin tonu peynir, 908 bin tonu yoğurt, 397 bin tonu ayran olarak işlendi.
Rapora göre, Türkiye’de süt üretimi son 5 yılda yüzde 8,3 artış gösterirken, aynı dönemde, süt ürünleri ihracatı değer olarak yüzde 89,26 arttı. Türkiye’nin süt ürünleri ihracatı 2010 yılında 168 milyon 868 bin dolara yükseldi. 94 ülkeye doğrudan süt ürünleri ihraç eden Türkiye’nin süt ürünleri ihracatının yüzde 60,41’ini peynir ve lor oluşturdu. (aa)
