Marka; bir mal (ürün) veya hizmetin kimliğidir. Bir malı diğerinden (rakiplerinden) ayırmakta, malın yararlarını ve kalitesini sembolize edebilmekte, hatırlanmasına katkıda bulunabilmektedir. Marka; bir mal veya hizmeti bütün diğer benzerlerinden ayıran, farklı olarak tanımlayan isim, resim, terim veya sembollerdir.
Bu tanımlarla teknik olarak tanımladığımız marka, markanın tanımı gerçekte nedir?
Ürünler fabrikalarda, markalar zihinlerde oluşturulur. İnsanlar bir markayı satın alırken sadece o ürünü değil, ürün hakkındaki tüm algıyı satın alıyor.
Marka Üründen Öte Bir Şeydir…
Tüketici tarafından alınan, tatmin sağlayan karışım. Kişiliği vardır...
Marka Nedir?
• Hedef kitle ve ürün arasında kurulan ilişkidir.
• Her seferinde hedef kitleyle kurulan soyut, duygusal bağdır.
• Kişilikli, karakterli, itibarlıdır. Cesur ve etkileyicidir. Dayanıklıdır. Zariftir.
• Kaliteli ve güvenilirdir. Tutkuludur. Bazen hassas ve duyarlıdır.
Marka Ne Değildir?
• Misyon, vizyon değildir.
• Logo, slogan, sembol, amblem değildir.
• Ürün, hizmet ya da servis değildir.
• Reklam veya Pazarlama da değildir.
Marka olmak için…
1. İyi bir iş planı
2. Uzun vadeli strateji
3. Bilinçli ve inanan bir ekip gerekmektedir.
Bilgiyi doğru kaynaklardan alıp, mevcut kaynaklar da doğru yerde kullanılmalı.
Araştırmak yaparak doğru adımlar atılmalı, profesyonel kişi ve kurumlardan danışmanlık hizmeti alınmalıdır.
Markalaşmak demek reklam yapmak değildir. Marka olmak logo, ambalaj ve reklam yapmak değildir.
Şirket kurarken yapılan tüm resmi işlemler gibi, markalaşma sürecinde yapılması gerekenler vardır, nasıl bir mali müşavir ile çalışmak zorunda iseniz, marka olmak için de uzmanı ile birlikte plan ve strateji yapmalı, ilgili ekibin eğitim almasını ve bu süreci yürütmesini sağlamak gerekir.
Markalaşmak bütünleşik iletişim gerektirmektedir. Dünyanın en güçlü markası Coca Cola, tüm ülkelerde, marka stratejisinden hiç ödün vermeden ve değerini her gün artırarak çalışmaktadır. Hiçbir zaman ben oldum, ben en büyük markayım zaten demiyor.
Nasıl marka olacağız?
Marka olmak ancak marka yaratıcı değerlere sahip olarak mümkün olabilir.
· Net ayırıcı özellikler ortaya koyarak,
· Süreklilik sağlayarak,
· Bu özellikleri zamanın aşındırıcılığına karşı koruyarak,
· Ürün veya hizmetimize rakiplerinizde olmayan ve müşterilerinizin hoşuna gidecek artı özellikler ekleyerek,
· Yaratıcılığı geliştirerek,
· Zaten olması gereken değerlere sürekli sahip çıkarak,
Örneğin, “dürüstlük, sözüne güvenilirlik, kaliteli mal ve hizmet sunmak, müşteriye saygılı olmak ve benzer değerler…”
· Koşulsuz müşteri memnuniyetine gerçekten sahip olarak,
Öncelikli müşterini memnuniyetini sağlamak, müthiş ayırıcı ve marka oluşturabilen bir özelliktir. Böyle bir özelliğe erişmek üzere çalışmalar yapmak güçlü bir performanstır.
· Ürünün veya hizmetin kalite, fiyat ve talep dengesini kontrol altında tutarak,
· Kendinizi her zaman müşterilerinizin yerine koyup, değerlendirmeler yaparak,
· Profesyonel ekiplerle bütünleşmiş pazarlama iletişimi sistemini kurarak,
Plansız ve odaklanmamış reklam harcamalar ile tesadüfî başarılar marka olmaya yetmez. Başarılı markaların ortak özellikleri, tutarlı bir şekilde pazarlama iletişimi yapıyor olmaları,
Müşterinin zihninde belirgin ve tutarlı mesaj ile ön planla yer almaları,
Uzun bir süreçte faydayı açık ve net mesajlarla bir biçimde iletiyor olmaları,
· Özetlersek, göz önünde olarak, lider rakibi çok iyi izleyerek, açık ve net iletişim, tutarlı ve sürekli imaj ile “markalaşmak” gerekiyor.
Önce yakın çevrenizde, şehrinizde, bölgenizde ve daha sonra ülkenizde marka olabilirsiniz. Dünya ya açılmak ise ürününüze en uygun kültürel çevre ve talep olan ülkeyi bularak olacaktır.
Başlangıçtan itibaren hedefiniz global marka olmak ise, tüm çalışmalar buna göre yapılmalıdır.
Markalaşmak bir ürünün, bir hizmetin, tanınma, farklılaşarak öne çıkma ve tercih edilme aşamasıdır.
Markalaşmak piyasaya yeni çıkan bir ürünün tanınma, isim yapma ve sunulduğu hedef kitle/pazar tarafından kabul edilme sürecidir.
Markalaşma sürecinde tek bir hedef vardır; bilinmek. Ve bilinmek için, isim duyurmak için bütünleşmiş pazarlama iletişimine ihtiyaç vardır. Halkla ilişkiler, reklam, doğrudan satış ve bütün pazarlama iletişim disiplinlerini bir arada tutan bir kültür görev almalıdır.
Marka ve iletişim giderlerini bir yatırım olarak görerek, markaya yatırım yaparak bilinme, tercih edilme ve vazgeçilmeyecek marka olma yolunda yürünmelidir.
Marka yaratmak, marka olmak ve marka kalmak bir yatırımdır
Marka yaratmak zordur, uzun bir yolculuktur. Günler, aylar ve yıllarca disiplinle ve işin özünden uzaklaşmadan çalışmayı gerektirir.
Manevi açıdan zordur; yaratıcılık ile duygusal bağ kurmak için çalışır, müşteri tercihlerini değerlendirerek markanın “tutması” için uğraşırsınız. Bağlılık değil, bağımlılık oluşturmak için uğraşırsınız.
Maddi açıdan zordur, çünkü marka yaratmak tam anlamıyla bir yatırımdır.
Markanın “tutmaması” durumunda tüm bu yatırımlar, yaptığınız tüm çalışmalar, araştırma, reklam, halkla ilişkiler, promosyon, katalog ve diğer tanıtım faaliyetleri gider kalemleri olarak boşa gitmiş olacaktır.
Markanın beğenilmesi ve aranır hale gelmesi “tutması” durumunda ise “marka” şirketin değerini artıracak, en değerli sermayesi haline gelecektir.
Markaya sahip olmak için, hedef kitlenize, müşterinize, sunduğunuz fayda, kattığınız değeri her gün tekrar, tekrar düşünün, başarılarınızı öne çıkartın ve kendi özel ismini koruduğunuz gibi koruyun…
Bilginin değerini bilin.
Günümüzde bilgiye ulaşmak çok kolay, önemli olan bu yolculukta doğru strateji ve kararlılıktır. İşinizi geliştirmek için dünyanın her yerinden örnekler seçebilirsiniz. Bilgi, inanç, kararlılık ve doğru ekip ile gelişmektedir marka çalışması.
Bu yolculuk tahmin edildiği gibi çok uzun sürecek bir yolculuk değildir. Sadece çok iyi planlanmış ve haritası çok detaylı çalışılmış, sürpriz maceraya fırsat vermeyen bir yolculuk olmalıdır.
Marka çalışmalarında da strateji oluştururken önemle üzerinde durmamız gereken bir söz ile yazımı bitiriyorum.
“Ya olduğun gibi görün, ya da göründüğün gibi ol.” Mevlana
